Boerderij: ‘Fipronil was een wake-upcall voor de sector’

‘’Iedereen in de eiersector is zich na de fipronil-crisis bewust van het feit dat de borging van risicobeheersing voor verbetering vatbaar is”, stelt Bart Jan Krouwel. Hij is voorzitter van de onafhankelijke werkgroep ‘Versterking zelfregulering eierketen’, de commissie die de sector zelf de spiegel voor wil houden.

 

Door de fipronil-crisis ligt de eiersector onder een vergrootglas. Maar liefst 4 commissies buigen zich over de aanleiding, de gang van zaken en de afwikkeling van de crisis. “Fipronil was een ontzettende wake-upcall voor de sector”, zegt Krouwel. De oud-voorzitter van het Productschap PPE vervolgt: “De commissie Sorgdrager, de Onderzoeksraad voor Veiligheid en de Algemene Rekenkamer zullen de fipronil-crisis en het functioneren van de overheidsinstanties onder de loep nemen. Wij gaan kijken hoe de sector zich zelf kan verbeteren.”

Eindrapport in april

Krouwel heeft de wind in de zeilen, want hij weet dat de andere commissies naar zijn werkgroep zullen kijken bij hun adviezen richting de overheid. De door Krouwel voorgezeten werkgroep zal in april 2018 met een eindrapport komen, maar er zijn nu al voorstellen aan het papier toevertrouwd.

Verbetering bestaande certificering

De werkgroep heeft geconcludeerd dat een verbetering van de bestaande certificering de voorkeur heeft boven nieuw op te zetten certificering. Daarom onderhoudt de werkgroep nauw contact met IKB Ei, waar het grootste deel van de Nederlandse pluimveebedrijven in de eierketen aan deelneemt.
Artikel gaat verder onder de foto.

Pluimveehouder ontzorgen

Concreet wil de werkgroep de overkoepelende brancheorganisatie van de eiersector OVONED begin dit jaar voorstellen laten accorderen voor een verbeterd IKB Ei. Een deel van de verbeterde zelfregulering ligt in het beter servicen van de pluimveehouder. De pluimveehouder moet worden ontzorgd op het punt van wat wel en wat niet mag op zijn bedrijf qua producten en diensten.

Krouwel: “Pluimveehouders geven aan dat zij niet de kennis en de mogelijkheden hebben om de regelgeving van minuut tot minuut te volgen. We streven naar een helder aanspreekpunt bij IKB Ei die dat wel kan en raad kan geven.” Verder moeten alle productstromen op het bedrijf beter gereguleerd zijn en moet de controle op kritische stoffen worden uitgebreid, als ook de informatie-uitwisseling tussen overheid en sector en vice versa.

Privacy

“De overheid wil graag horen wat er in de sector speelt, maar als het gaat om het delen van informatie vanuit de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, red.) naar de sector, loopt dat spaak om privacyredenen. De fipronil-crisis heeft geleerd dat het essentieel is dat de NVWA moet kunnen communiceren met de sector. Alleen dan kan de sector maatregelen nemen ter voorkoming of uitbreiding van een probleemsituatie. Wij pleiten er dan ook voor dat de overheid haar eigen spelregels dan ook zo aanpast dat het – als de voedselveiligheid in het geding is – wel kan communiceren naar de betrokken partijen”, aldus Krouwel.

Meldpunt

Voor de pluimveesector pleit Krouwel voor een laagdrempelig meldpunt voor ‘verdenkingen’ en ‘vermoedens’. “Nu dienen zaken gemeld te worden bij de NVWA. Onder pluimveehouders heerst de angst dat dat meteen gevolgen kan hebben voor hun bedrijfsvoering, zelfs als er achteraf niets aan de hand blijkt.”

Centraal College van Deskundigen

Tenslotte pleit Krouwel voor een meer onafhankelijke structuur als het gaat om certificering binnen IKB Ei. Op dit moment worden voorstellen over certificering binnen IKB Ei gedaan door het onafhankelijke Centraal College van Deskundigen. Over het al of niet overnemen van de adviezen heeft OVONED de hoogste zeggenschap. Daarover is Krouwel kritisch: “Ik ben huiverig voor de situatie waarin de spreekwoordelijke slager zijn eigen vlees keurt. OVONED bestaat volledig uit vertegenwoordigers uit de eierketen en dat leidt tot een schijn van belangenverstrengeling. Dat moet je koste wat kost willen voorkomen.” Vandaar dat Krouwel voorstelt de zogeheten governance van IKB Ei los te koppelen van OVONED. “Het is een kwestie van de zaken op bestuurlijk niveau scheiden.”

Algemeen bindende verklaring

Krouwel is helder over de door zijn werkgroep voorgestelde maatregelen; “Dit is iets dat moet worden geregeld. We hebben draagvlak in de sector en willen dat verder uitbouwen met praktische maatregelen. Bovendien ben ik ervan overtuigd dat we met degelijke voorstellen ook de overheid kunnen overtuigen om daarin mee te gaan. Dat betreft verbeteringen die de overheid zelf zal moeten doorvoeren als ook een algemeen bindende verklaring voor het doorvoeren van enkele maatregelen.”

Voorstellen punt voor punt

 

• Binnen IKB Ei moeten alle producten die op het bedrijf komen en alle diensten die aan bedrijven geleverd worden veilig zijn en dus officieel gereguleerd.
• De monitoring op kritische stoffen (screening van eindproducten) wordt uitgebreid, zowel naar soorten stoffen die worden gecontroleerd als naar de hoeveelheid monsters die worden genomen. De monitoring moet aantonen dat producten veilig zijn.
• De governance van IKB Ei behoeft aanpassing om de schijn van belangenverstrengeling tegen te gaan.
• De pluimveehouder moet ontzorgd worden voor wat betreft kennis over (de wetgeving van) onder andere toegelaten producten op het bedrijf.
• De informatie-uitwisseling binnen de eierketen en tussen eierketen en overheid moet worden verbeterd.
• Beter organiseren van signalen uit de keten over o.a. voedselveiligheidsrisico’s naar een laagdrempelig meldpunt en het organiseren van acties naar aanleiding van signalen.
• Begin 2018 worden risico-analyses gemaakt van IKB Ei en van de eierketen, die tot aanbevelingen en verdere verbeteringen moeten leiden.

Gerelateerde tags:

• Fipronil
• Eieren
• IKB