NieuweOogst: Krapte op eiermarkt kan nog maanden aanhouden

Door uitbraken van vogelgriep en de oorlog in Oekraïne is er wereldwijd een tekort aan eieren. Handelaren verwachten dat het tekort nog zeker maanden aan zal aanhouden.

Na Pasen dalen de prijzen voor eieren altijd. Dat is dit jaar ook het geval. De prijzen liggen echter structureel hoger dan andere jaren. Dat heeft meerdere oorzaken.

Als gevolg van vogelgriep in Europa, maar ook in de Verenigde Staten zijn er veel minder leghennen. In Europa zijn 10 tot 15 miljoen hennen geruimd, in de Verenigde Staten zou het zelfs om 25 miljoen hennen gaan. Dat heeft enorme impact op de beschikbaarheid van eieren.

Daarnaast is de export van eieren vanuit Oekraïne stilgevallen. Oekraïne produceert vooral kooieieren. Die gaan normaal gesproken naar buurlanden, zoals Polen. Nederland importeert volgens kenners niet veel Oekraïense eieren. Het grootste gedeelte van de Oekraïense exporteieren gaat normaal gesproken naar het Midden-Oosten waar ook veel kooieieren worden geconsumeerd.

Door het tekort aan kooieieren worden ook de prijzen van scharreleieren, vrije uitloopeieren en biologische eieren omhoog gedreven. 'Een ei is uiteindelijk een ei', zegt pluimveehouder Peter van Agt, lid van de LTO/NOP-begeleidingscommissie van de NOP-richtprijs voor consumptie-eieren.

'Er is een eiwittekort in de wereld, de melkeiwitten en plantaardige eiwitten kunnen dit niet opvangen. Om die reden is er veel vraag naar eieren. Bij een tekort aan kooieieren wordt er naar andere soorten eieren gekeken. De industrie wil die ook hebben’, zegt Van Agt.

Het gevolg is onder meer dat kooieieren voor de industrie niet voor veel minder weggaan dan scharreleieren voor de industrie. Bruine eieren zijn nog iets duurder dan witte eieren.

Kooieieren bepalen de prijs
Petro Boon, directeur inkoop bij eierhandel Gebr. Van Beek Group in het Gelderse Wehl, noemt het uniek dat kooieieren op de prijzen in de markt bepalen. 'Dat hebben we nog niet veel gezien. Tijdens de coronaperiode was het juist andersom. Er werden veel meer eieren in de supermarkten gekocht.' Toen werden de prijzen volgens hem aan de onderkant van de markt juist door het hogere segment bepaald.

Nu de consumentenprijzen in de supermarkten stijgen, verwachten sommige marktdeskundigen dat de vraag naar biologische eieren onder druk komt te staan. Consumenten zouden eerder kiezen voor vrije uitloop- of scharreleieren.

Aandeel biologisch groeit
Boon is daar nog niet van overtuigd. Hij wijst erop dat dit tijdens de kredietcrisis ook werd voorspeld, maar toen bleef het aandeel biologisch gewoon groeien. 'Na de coronacrisis nam de verkoop van eieren in de supermarkten weer af, maar dit gold niet voor biologisch. De recente geschiedenis wijst uit dat biologisch onder verschillende omstandigheden toch blijft groeien.'

Om te weten of het consumentengedrag voor eieren door de prijsstijgingen in supermarkten gaat veranderen, kijken kenners vooral naar de Duitse markt. Twee derde van de ruim 10 miljoen eieren die in Nederland worden geproduceerd, wordt geëxporteerd. Daarvan wordt 81 procent in Duitsland afgezet.

Dat de prijzen hoog zijn wil niet zeggen dat een Nederlandse leghennenhouder er meer aan over houdt, stelt Peter van Agt. 'De Nederlandse leghennenhouders werken bijna allemaal met contracten. Die zijn vaak gebaseerd op de cyclus van tachtig weken. Bij afsluiting van het contract was de situatie nog heel anders. Alleen Albert Heijn compenseert de meerkosten deels. Maar dat geldt alleen voor de 'blauwe boeren', de leghennenhouders die direct aan Albert Heijn leveren.'

De grootste pijn wat betreft de hoge voerprijzen wordt gevoeld door de biologische leghennenhouders. 'Deze ondernemers betalen vanwege de enorme krapte van biologische voeders op dit moment de hoofdprijs’, zegt Van Agt.