Pluimveeweb: 'Vogelgriepsituatie niet houdbaar'; Adema licht in Tweede Kamer preventieplan toe

„De vogelgriepsituatie is niet houdbaar“, stelde LNV-minister Piet Adema in de Tweede Kamer. „Niet voor de dieren, niet voor de sector, en niet voor de maatschappij.“ De huidige maatregelen voldoen volgens hem niet. Daarom komt hij binnen een paar maanden met een nieuwe aanpak, het ‘intensiveringsplan preventie vogelgriep’. Onderdelen daarvan zijn vaccinaties, een verplicht bioveiligheidsplan en wellicht een verbod op nieuwvestiging en uitbreiding van pluimveebedrijven in waterrijke gebieden.

Dit jaar kwamen voor het eerst uitbraken van vogelgriep ook in de zomer voor - een teken dat het virus zich in de wildevogelpopulatie in Nederland heeft gevestigd. „De problematiek blijft de komende jaren bestaan“, zei de nieuwe minister van LNV. Hij illustreerde de ernst van de situatie met een paar getallen: het afgelopen jaar zijn 3,8 miljoen vogels op besmette locaties in Nederland geruimd, en nog eens 1,1 miljoen vogels zijn preventief geruimd. Die grote aantallen ruimingen vindt Adema niet acceptabel en hij wil daarom alle mogelijke maatregelen snel in kaart brengen en uitwerken. „Maar eenvoudige maatregelen zijn er niet“, waarschuwde hij alvast, „anders waren die wel al genomen.“

Preventieplan

De nieuwe minister heeft deze week een intensiveringsplan preventie vogelgriep voorgesteld. Daarin wil hij in ieder geval een bioveiligheidsplan verplicht stellen voor bedrijven, en hoopt voor het einde van het jaar met vaccinaties te kunnen beginnen. Maar dat zal niet genoeg zijn. Hij kondigde aan ook te willen kijken hoe hij vestiging van nieuwe bedrijven in waterrijke gebieden, en uitbreiding van bestaande bedrijven daar, kan voorkomen. Ook wil hij onderzoeken hoe de sector de pluimveedichtheid kan verlagen. Maar die maatregelen wil hij samen met de sector nemen.

„Voor we die maatregelen nemen, willen we kijken naar de effecten daarvan“, vertelde hij de Kamer. „Helpen de maatregelen, zijn ze juridisch haalbaar, wat zijn de economische effecten, zijn ze uitvoerbaar, en is er draagvlak voor in de maatschappij?“

In het voorjaar wil hij het plan klaar hebben. Tot die tijd zet hij in op een nog striktere uitvoering van het huidige beleid; snelle detectie, snel ingrijpen, bioveiligheid in bedrijven.

Zestienwekentermijn

Caroline van der Plas (BBB) wees de minister op de problemen die de ophokplicht veroorzaakt bij bedrijven die vrije-uitloopeieren produceren, en wilde weten wanneer de minister dit in Brussel zou aankaarten. Adema kon haar geruststellen. De Europese Commissie heeft eind augustus al een voorstel gedaan om de zestienwekentermijn te laten vervallen, vertelde hij, en dat wordt nu met de lidstaten besproken. Hij verwacht dat dit voor het eind van het jaar uitgevoerd kan worden.

Vaccinatie

Verschillende Kamerleden, waaronder VVDer Thom van Campen en CDAer Derk Boswijk, stelden het punt van vaccinatie aan de orde. Tjeerd de Groot (D66) drong zelfs aan om nu al te beginnen met vaccinaties. „Er is een vaccin“, stelde hij. „Het Ceva-vaccin is al op twee miljard dieren toegepast.“ Waarom gaat de minister niet al gewoon beginnen met vaccineren, vroeg hij, terwijl ondertussen betere vaccins kunnen worden ontwikkeld?

Adema antwoordde dat hij zo snel mogelijk wil overgaan tot vaccinatie, maar dat moet wel verantwoord gebeuren. Als een gevaccineerd koppel wel besmet zou raken, maar dat niet wordt waargenomen door het uitblijven van de ziekte, zou het virus zich ongemerkt verder kunnen verspreiden.

Daarom onderzoekt de WUR nu drie vaccins in het laboratorium, waaronder Ceva, vertelde de minister. Hij verwacht voor het eind daarvan resultaten, waarna de vaccins ook nog eens in het veld getest worden. „We bereiden die veldproeven nu al voor.“ Ook ontwikkelt het ministerie verschillende vaccinatiestrategieën, voor risicogebieden, gebieden met veel pluimveebedrijven, en voor verschillende typen pluimveebedrijven.

Europa

Nederland trekt hiermee samen op met en aantal andere Europese landen, waaronder Frankrijk, Hongarije en Italië. „Die Europese dimensie is belangrijk“, vertelde de minister. Want producten van gevaccineerde dieren moeten ook afgezet kunnen worden. Hij kon melden dat de Europese Commissie de laatste hand legt aan een verordening om vaccinatie mogelijk te maken. Die verordening zou nog voor het eind van het jaar van kracht moeten worden, en die regelt ook de handel in producten van gevaccineerde dieren.