Boerderij: Twee HPAI-vaccins effectief; pilot verder met derde vaccin

Twee vaccins zijn effectief tegen vogelgriep bij kippen. Dat blijkt uit de eerste resultaten van de veldproef bij twee Nederlandse pluimveebedrijven. Demissionair minister van LNV Adema overweegt echter de vervolgstap te zetten met een ander vaccin. Dat derde vaccin is niet getest in de veldproef, maar krijgt naar verwachting op korte termijn toelating op de Europese markt.

Adema stelt dat Europese toelating een belangrijke voorwaarde is om de pilot uit te voeren die volgt op de veldproef. Het derde vaccin is een vectorvaccin, net als de beide in de veldproef succesvol geteste vaccins. Het is nog geen uitgemaakte zaak dat het testtraject ook met de eerste twee vaccins wordt voortgezet. “Zodra één van de twee andere vectorvaccins ook een toelating heeft, zal worden bezien of die in een later stadium wordt ingezet in de pilot,” aldus Adema.

Eerste resultaten

Uit de eerste resultaten van de veldproef die 15 september 2023 van start ging, is gebleken dat met één van beide vaccins geënte eendagskuikens na acht weken geen ziekteverschijnselen vertoonden, geen virus uitscheidden en ook geen afweerreactie tegen het virus hadden ontwikkeld. Bij een niet gevaccineerde controlegroep vond na een challenge-infectie wel verspreiding van het virus plaats.

De komende anderhalf jaar zullen nog drie transmissieproeven worden uitgevoerd. Op die manier kan de effectiviteit van de vaccins in heel de legronde worden onderzocht. Bij de veldproef zijn Wageningen UR, Royal GD, de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht en pluimveekoepel Avined betrokken. Eerder was de effectiviteit van de twee vaccins al aangetoond bij laboratoriumonderzoek bij Wageningen Bioveterinary Research (WBVR).

Pilot

Nederland kiest voor een stapsgewijze aanpak van het onderzoek. De stappen kunnen elkaar echter wel overlappen. De pilot bij meerdere legbedrijven start naar verwachting kort na de zomer, dus ruimschoots voor de veldproef is afgerond. Doel van de pilot is om ervaring op te doen met vaccinatie onder praktijkomstandigheden. Er is ook veel aandacht voor de implementatie van het surveillanceprogramma om een eventuele besmetting op een bedrijf waar is gevaccineerd, zo snel mogelijk op te sporen.

Bovendien wordt gewerkt aan het wegnemen van belemmeringen bij de handel in producten van gevaccineerde dieren. Adema schrijft dat gesprekken zijn gevoerd met onder andere overheden van Japan, de VS en het Verenigd Koninkrijk. Die gesprekken worden voortgezet tijdens een bijeenkomst van de Wereldorganisatie voor Diergezondheid (WOAH).

De eerste resultaten van de pilot komen naar verwachting in de eerste helft van 2025. Dan zal worden gekeken naar vervolgstappen richting grootschalige vaccinatie.