Boerderij: Toekomst NOP-notering bruine scharreleieren ter discussie

Het voortbestaan van de huidige NOP-richtprijs voor bruine scharreleieren staat ter discussie. De LTO/NOP-begeleidingscommissie beraadt zich op de toekomst van de notering.

Wie de NOP-richtprijs volgt, ziet dat het prijsverschil tussen witte en bruine scharreleieren dit najaar almaar kleiner is geworden. De NOP-richtprijs van witte scharreleieren is in september en oktober flink gestuwd door de verwerkende industrie. Bij de noteringscommissie is ooit de afspraak gemaakt dat de NOP 2.0-notering voor tafeleieren nooit onder het niveau van de industrienotering mag uitkomen. Dat effect deed zich de afgelopen weken voor, zij het nipt. Witte scharreleieren in de gewichtsklasse 62/63 gram stegen de afgelopen maanden een stuk sneller dan bruine scharreleieren in dezelfde gewichtsklasse.

Bruine scharreleieren in de gewichtsklasse 62/63 gram noteren halverwege oktober (week 42) nog maar € 0,10 per 100 eieren hoger dan witte scharreleieren. Dat is wrang voor pluimveehouders met bruine hennen, ook al beuren zij vaak nog een toeslag.

Notering op basis van marktvraag

Een bruin ei zou volgens ingewijden zeker 1 tot 1,2 cent meer moeten opbrengen dan een wit ei om concurrerend te zijn. Dit najaar rijst de vraag of de prijsverschillen tussen wit en bruin niet te klein worden en of het economisch nog rendabel blijft om bruine hennen te houden.

Bij het opstellen van de huidige notering voor bruine scharreleieren wordt geen rekening gehouden met de hogere kosten van een bruin ei. “We noteren niet op basis van kosten, maar op basis van marktvraag”, zegt Eric Hubers, voorzitter van de LTO/NOP-begeleidingscommissie van de NOP-richtprijs.

Kritisch tegen het licht houden

De LTO/NOP-begeleidingscommissie wil geen overhaaste beslissingen nemen over de toekomst van de NOP-richtprijs voor bruine scharreleieren, zo laat Hubers weten. Hij verwacht niet dat er dit kalenderjaar nog veranderingen op stapel staan. “Maar we hebben dit onderwerp zeker geagendeerd. De toekomst van de notering is een discussiepunt. De markt staat dit najaar behoorlijk op z’n kop. Het is dan geen goed moment om aan de notering te gaan sleutelen.”

We noteren liever niet, dan dat we fout noteren

De LTO/NOP-begeleidingscommissie gaat de NOP-richtprijs voor bruine scharreleieren kritisch tegen het licht houden. Daarbij is het de vraag of en in welke vorm de notering toekomst heeft. Is de huidige notering nog een goede weergave van de markt? Wordt de prijsinput door de juiste partijen geleverd en krijgt de begeleidingscommissie voldoende betrouwbare informatie binnen om een representatieve notering op te stellen? Moeten de toeslagen (deels) worden verwerkt in de basisnotering? Het zijn vragen waar de begeleidingscommissie de antwoorden op moet zien te vinden. “We moeten goed uitzoeken hoe we dit gaan aanpakken. We noteren liever niet, dan dat we fout noteren”, zegt Hubers.

Aandeel witte eieren neemt fors toe

In Nederland en Duitsland zijn witte eieren veelgevraagd. De verhouding tussen witte en bruine eieren in Nederland was jarenlang ongeveer 30:70, in het voordeel van bruin dus. Vorig jaar zomer meldde Pluimveehouderij al dat de verhouding intussen helemaal is veranderd: 70:30, in het voordeel van wit. Intussen gaan er zelfs geluiden dat het al richting 80:20 gaat.

Legpluimveehouders met bruine hennen moeten voor zichzelf de plussen en minnen afwegen. “Met bruine eieren bedien je een exclusievere markt. Daar kan je van profiteren in geval de markt omslaat. Je kan ook afspraken maken op basis van de richtprijs voor witte eieren, met daarbij een duidelijke plus voor de meerkosten van bruine eieren. Je kan ook switchen naar het houden van witte hennen”, zegt Hubers.

Belgen en bruine eieren

De Belgische Kruishoutem-notering (Kruisem) wordt een paar dagen na de NOP-richtprijs bekendgemaakt. Deze Belgische prijs is een afgeleide van de NOP 2.0 scharrel bruin en volgt dezelfde trend.

In België speelt de discussie over de bruine eiernotering minder. Waar in Nederland de afgelopen jaren steeds meer witte hennen worden gehouden, blijven onze Zuiderburen groot fan van bruine eieren. “Belgen zijn verknocht aan bruine eieren. Zo’n 70% van de ongeveer 9,4 miljoen gehouden leghennen in België is bruin, waarbij het aandeel bruine tafeleieren 95% is”, zegt Cristophe Decroos, commercieel adviseur bij Vepymo België.

Decroos kan zich wel voorstellen dat er in Nederland discussie is ontstaan over de bruine eiernotering. Tegelijk is het alsmaar kleiner wordende prijsverschil tussen witte en bruine eieren volgens hem ook een afspiegeling van de markt. “Grote Nederlandse eierhandelaren willen witte eieren, voor zowel retail als industrie. De notering voor witte eieren steeg dit najaar harder dan de richtprijs voor bruine eieren. Dat is simpelweg een signaal van datgene wat er in de markt wordt gevraagd.”

Belgen zijn verknocht aan bruine eieren

Als Nederlandse legpluimveehouder moet je je afvragen wat het je waard is om bruine eieren te blijven produceren, zo stelt Decroos. “Het is mooi dat pluimveehouders daar zelf over kunnen en mogen beslissen. Je ziet ook duidelijk regionale verschillen ontstaan. In Noord-Limburg worden veelal witte hennen gehouden, terwijl het aandeel bruine hennen in de Gelderse Vallei weer wat hoger ligt.”

De Kruishoutem-notering is toonaangevend in België, zo vertelt Decroos. “Meer dan 90% van het aantal eieren wordt op deze notering verkocht. Daarbovenop wordt nog een toeslag betaald.”

Verkoop witte eieren stimuleren

In België lijkt het er vooralsnog niet op dat witte eieren snel terrein winnen, zo zegt Decroos. “Retailers hebben al meerdere malen geprobeerd om de verkoop van witte eieren te stimuleren.” Deze inspanningen hebben tot dusverre niet tot een groter aandeel witte hennen geleid. Volgens Decroos speelt ook de huisverkoop van eieren daarbij een rol. “Ten tijde van corona heeft ook de huisverkoop van veel Belgische legpluimveehouders een vlucht genomen. Belgische consumenten willen nu eenmaal bruine eieren. Dat houdt producenten ook tegen om witte hennen te houden.”

Prijsverschil loopt weer wat op

Halverwege november is het prijsverschil tussen witte en bruine scharreleieren bij de NOP-richtprijs weer wat opgelopen in het voordeel van bruin. In week 46 wordt de notering van witte scharreleieren van 62/63 gram iets naar beneden bijgesteld naar € 17,94 per 100 stuks. Bruine scharreleieren in dezelfde gewichtsklasse worden weer wat duurder en noteren € 18,66 per 100 stuks. Dat doet niks af aan de discussie over de NOP-richtprijs voor bruine scharreleieren. Die is de voorbije maanden al in gang gezet en wordt vervolgd.