.png){kind=logo}
Hoogleraar Arjan Stegeman durft geen voorspelling te doen over wat de Nederlandse pluimveehouderij de komende tijd kan verwachten qua vogelgriep. “Dat hangt af van wat het virus in de wilde vogelpopulatie doet”, geeft hij desgevraagd aan.
Arjan Stegeman is voorzitter van de Deskundigengroep Dierziekten, die de overheid adviseert bij dierziekte-uitbraken. Foto: Herbert Wiggerman
Stegeman is voorzitter van de Deskundigengroep Dierziekten, die de overheid adviseert bij dierziekte-uitbraken, en hoogleraar Gezondheid van Landbouwhuisdieren aan de Universiteit Utrecht.
De afgelopen jaren zijn er bij eerdere vogelgriepuitbraken verschillende scenario’s gezien: of de virusverspreiding doofde richting december weer uit, of er bleven in de winter nog een flink stuk nieuwe uitbraken bijkomen.
Rond half december piek wilde vogels
“Rond half december zit de vogelstand in Nederland gewoonlijk op zijn piek, dan heb je hier de hoogste dichtheid aan wilde vogels”, geeft hij aan. “In jaren dat de besmettingen lang aanhielden, zag je dat het virus zich eerst vermenigvuldigde in de ene vogelpopulatie – bijvoorbeeld de smienten – en dan na verloop van tijd overging naar een andere populatie, bijvoorbeeld de ganzen. Daar begon de verspreiding weer opnieuw en kreeg je een tweede golf. In dat geval kun je tot diep in januari, februari met deze problemen blijven zitten.”
Op het moment is er bijna dagelijks een nieuwe vogelgriepuitbraak in Nederland. Ook in de rest van Europa zijn er dit najaar ontzettend veel vogelgriepuitbraken. In Duitsland staat de teller al ruim boven de 100 uitbraken.
Grote mate van besmetting bij wilde vogels
Er is ook een beter scenario denkbaar voor de korte termijn, schetst Stegeman. “Het kan zijn dat die ganzenpopulatie nog goed beschermd is vanuit de eerdere epidemieën en voldoende immuniteit heeft. Dan zou je binnenkort over de piek heen kunnen zijn.”
Iets wat dat scenario staaft, is wellicht het grote aandeel besmette wilde vogels. Bij levende wilde eenden is nog nooit eerder zo’n hoge mate van vogelgriep gevonden als nu. Bij onderzoek door het Erasmus MC dit najaar bleek tot 25% van de wilde eenden besmet met hoogpathogene vogelgriep. Vaak zonder zichtbare symptomen.
“Dat zijn geen besmettingspercentages die in een populatie lang aanwezig kunnen zijn”, constateert Stegeman. “Al vrij snel is dan de hele populatie besmet en daarna immuun. In het meeste gunstige scenario komt de vogelgriep dan niet bij een volgende vatbare populatie en dooft het uit.”
