Boerderij: ‘Hopelijk snel meer bedrijven met proefvaccinatie tegen vogelgriep’

02-12-2025

Er zijn inmiddels 24 vogelgriepuitbraken in Nederland en het ministerie van LVVN heeft het beleid aangescherpt. Een interview met LTO’er Kees de Jong.

Kees de Jong is voorzitter van de vakgroep pluimveehouderij van LTO/NOP. Foto: Fred Libochant Fotografie

Kees de Jong is voorzitter van de vakgroep pluimveehouderij van LTO/NOP. Foto: Fred Libochant Fotografie


 

Het aantal vogelgriepuitbraken blijft toenemen. Maandag was er weer één in Hierden (Gld.) en één het Duitse Kleve. In Nederland zijn inmiddels 24 uitbraken en tien kort over de grens met Duitsland en België. “Onder veel pluimveehouders is spanning en zorg. Iedereen staat op scherp”, zegt Kees de Jong.

Hoe schat u de huidige situatie in?

“Die blijft zorgelijk. Elke week komen er weer uitbraken bij en er is met eenden een nieuwe diersoort bijgekomen. Alleen kalkoenbedrijven zijn nog niet geraakt, maar daar zijn er maar vijftien van in Nederland. Gelukkig lijkt het vogelgriepvirus zich niet van bedrijf naar bedrijf te verspreiden. We hopen dat het één heftige virusgolf is, vergelijkbaar met 2022-'23. Toen was er in september en oktober ook veel vogelgriep en waren de uitbraken medio november nagenoeg verdwenen.”

Maar er waren toch twee uitbraken in zowel Terschuur als Drogeham?

“Ja, daar is nog geen 100% duidelijkheid over. Is vogelgriep daar van bedrijf op bedrijf verspreid of kwam het van de hoge virusdruk bij wilde vogels. Dat blijft onduidelijk en het onderzoek naar de precieze oorzaak laat waarschijnlijk nog enkele maanden op zich wachten. Ik concludeer alleen wel dat vogelgriep door heel Nederland ‘waait’ en inmiddels al in tien provincies is vastgesteld. De bron lijkt daarom meer richting wilde vogels te wijzen.”

LVVN heeft het beleid aangescherpt, maar is het voldoende?

“Ja, dat vind ik wel. De eerste 72 uur geldt een standstill en pluimveehouders in de 3-kilometerzone rond een besmet bedrijf zijn gebonden aan kadaverbemonstering en intensieve telefonische monitoring. Ook geldt een bezoekersverbod. Veel meer zinvolle maatregelen kan het landbouwministerie nu niet nemen.”

 

Hoe staat het met de vaccinatieproef tegen vogelgriep?

“In Nederland is in maart een koppel van één pluimveebedrijf gevaccineerd tegen vogelgriep. Dat vaccin is veilig en voldoet aan twee belangrijke voorwaarden: de kip blijft in leven en het dier scheidt geen virus uit via de luchtwagen. Het vaccin is ook goed getest in laboratoria en in het veld en is toegelaten door EMA, de Europese instantie die vaccins goedkeurt.”

Kan het vaccin verder uitgerold worden?

“Nu nog niet. De meeste eieren gaan als tafelei naar de winkel, maar de uitgesorteerde eieren van het hierboven genoemde bedrijf worden nu in een aparte deelstroom verwerkt, omdat het volgens ons eigen protocol niet buiten Nederland mag. Als je de deelstromen zou kunnen mengen en mag exporteren, zouden meer pluimveebedrijven waar gevaccineerd wordt kunnen aanhaken.”

Wil de consument een product waaraan een vaccin is toegevoegd?

“Je moet het in het juiste perspectief zien. Een ei in het schap komt van een kip dat gemiddeld zo’n twintig vaccinaties, al dan niet in een cocktail, heeft gehad. Met het vaccin tegen vogelgriep zou dat eentje meer worden. Het is niet veel anders dan kinderen die bijvoorbeeld DKTP krijgen.”

Wanneer zou vaccinatie op pluimveebedrijven mogelijk zijn?

“Mijn verwachting is dat het vanaf 2030 mogelijk kan zijn. Het duurt ongeveer twee jaar om de leghennenstapel te vaccineren tegen vogelgriep. Stap één is echter het overtuigen van andere landen en daar helpt het ministerie van LVVN ons enorm goed bij. Nu geldt immers een wereldwijde verklaring dat niet gevaccineerd wordt tegen vogelgriep en ruim twee derde van de Nederlandse eieren en een derde van het vlees gaan de grens over. We hebben dus een mooie missie.”

 

Lees meer over

 
 

Inloggen op de ledenportal